Populacja osób starszych systematycznie powiększa się zarówno w Europie, jak i w świecie. Zasadniczymi problemami zdrowotnymi są: obniżająca się sprawność funkcjonalna oraz występujące schorzenia. Jednym z charakterystycznych zjawisk współczesnego świata jest wydłużanie się życia ludzkiego, powodowane przez zjawisko starzenia się społeczeństw, zachodzące głównie w wyniku postępu cywilizacyjnego oraz powszechnego dostępu do opieki medycznej. 

Świadczenie ludziom starszym usług pielęgnacyjno-medycznych na wysokim poziomie jest wynikiem postępu w medycynie. Sprawowanie całościowej opieki jest jednym z najważniejszych zadań i działań medycznych.

Długie życie często oznacza powolną utratę zdrowia. W starszym wieku obserwuje się zwiększoną zachorowalność na choroby przewlekłe, charakterystyczne dla wieku, przede wszystkim choroby układu krążenia, układu oddechowego, układu ruchu, schorzenia metaboliczne, zaburzenia psychiczne i inne. Schorzenia przewlekłe ograniczają funkcjonowanie codzienne oraz znacznie obniżają jakość życia, wpływając negatywnie na społeczną niezależność osób starszych. Zachodzące w psychice człowieka starszego zmiany analizowane są głównie w aspekcie osobowości i sprawności umysłowej. Zmiany te są znacznie zróżnicowane indywidualnie, gdyż zależą od wielu czynników, m.in. od poziomu wykształcenia, uwarunkowań genetycznych, ogólnego stanu zdrowia, charakteru, aktywności psychofzycznej, doświadczenia życiowego, stylu życia, warunków środowiska, postaw społecznych wobec procesu starzenia się i innych.

Z wiekiem w mózgu człowieka zachodzą powolne, kumulujące się i nieodwracalne zmiany w strukturze oraz funkcji. Komórki nerwowe ulegają uszkodzeniu oraz stopniowo zmniejsza się ich liczba. Zaburzenia krążenia występujące w wieku starszym prowadzą do zmian degeneracyjnych. Następują zmiany w neuroprzekaźnictwie substancji chemicznych w mózgu. Zmiany te w konsekwencji powodują zaburzenia czynności mózgu i objawiają się w jego funkcjach psychicznych. W miarę starzenia się dochodzi do obniżenia procesów poznawczych. Większość funkcji psychicznych w okresie starości ulega upośledzeniu, następuje znaczne obniżenie funkcjonowania pamięci, uwagi i myślenia. Konsekwencją obniżenia sprawności umysłowej jest ograniczenie zainteresowań, usztywnienie poglądów i konserwatyzm starszych osób. Dochodzi również do obniżenia zdolności przystosowawczych do zachodzących zmian. Pojawiają się zaburzenia w sferze afektywnej: wzmożona wrażliwość, zmienność nastroju, ambiwalencja i osłabienie siły uczuć, motywacji, zawężenia zakresu potrzeb. Ponadto bardzo często występują lęk i niepokój przed chorobą, śmiercią, bezradnością oraz uzależnieniem. Ludzie starsi często koncentrują się na własnej osobie i problemach. Zmienia się także jakość relacji ludzi starszych z otoczeniem, rodziną i środowiskiem.