Zastosowanie międzynarodowego standardu ICNP® w opiece pielęgniarskiej nad pacjentem z cukrzycą – studium przypadku
Cukrzyca jest chorobą o charakterze epidemicznym. Z raportu NFZ – Cukrzyca Narodowy Fundusz Zdrowia wynika, że co dziesiąta osoba w Polsce ma cukrzycę, natomiast dane WHO (World Healt Organization) wskazują, że cukrzyca jest przyczyną 2% wszystkich zgonów w naszym kraju. A na całym świecie jest ponad 180 mln ludzi dotkniętych tym schorzeniem. Z danych szacunkowych wynika, że wartość ta wzrośnie dwukrotnie do 2030 roku.
Wyższa zachorowalność na cukrzycę wymaga zastosowania wzmożonej edukacji zdrowotnej w zakresie samokontroli oraz leczenia. Z danych statystycznych wynika, że do roku 2018 nastąpił wzrost zachorowalności aż o 14% w porównaniu do roku 2013. Natomiast pomimo wzrostu świadomości zdrowotnej społeczeństwa, wciąż istnieją deficyty wiedzy w zakresie tej jednostki chorobowej. Aspekt epidemiologii podkreśla znaczenie opieki pielęgniarskiej nad pacjentami z chorobami przewlekłymi, takimi jak cukrzyca.
W lutym 2011 roku Departament Pielęgniarek i Położnych zatwierdził ramowy program kursu specjalistycznego "Edukator w cukrzycy dla pielęgniarek i położnych”. W tym samym roku rozporządzeniem Ministerstwa Zdrowia określono kwalifikacje, jakie powinni posiadać pracownicy na poszczególnych stanowiskach podmiotów prowadzących działalność leczniczą, gdzie w punkcie 118 wyznaczono edukatora ds. diabetologii. Na zwiększenie dostępności do edukacji zdrowotnej dla osób chorych z cukrzycą ma wpływ porada pielęgniarska i porada położnej zawierająca poradę z zakresu diabetologii, wprowadzona rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 września 2019 r. zmieniająca rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.
Opieka pielęgniarska nad pacjentem diabetologicznym ukierunkowana jest głównie na działania profilaktyczne oraz przygotowanie pacjenta do samoopieki. Cukrzyca jest przyczyną retinopatii, angiopatii i nefropatii. W krajach rozwiniętych utrata wzroku najczęściej wywołana jest cukrzycą, cukrzyca jest także przyczyną amputacji kończyn dolnych, zawałów serca, udarów oraz chorób nerek.
Usprawnieniem w codziennej pracy pielęgniarki diabetologicznej jest wykorzystanie taksonomii referencyjnej, która w klarowny i kompleksowy sposób dostarcza wiedzy z zakresu planowania zasobów koniecznych do sprawowania opieki nad pacjentem. Dlatego też istotne jest stworzenie szczegółowego i holistycznego planu opieki pielęgniarskiej nad pacjentem z cukrzycą z wykorzystaniem terminologii Międzynarodowej Klasyfikacji Praktyki Pielęgniarskiej (ICNP®, International Classification for Nursing Practice) na wszystkich poziomach planowanej opieki diabetologicznej do opisywania i dokumentowania diagnoz, interwencji oraz wyników.