Wcześniak to dziecko urodzone przed ukończonym 37. tygodniem ciąży. Termin "skrajne wcześniactwo” określa noworodka urodzonego przed ukończonym 28. tygodniem ciąży. Im wcześniejszy tydzień, w którym dziecko przychodzi na świat, tym jego dojrzałość jest mniejsza, a ilość możliwych powikłań zdrowotnych większa. Jak się zapatrywać na rozumienie zdrowia w odniesieniu do wcześniaka?

Rozważając definicję “zdrowia” według WHO, która mówi, że zdrowie to nie tylko brak choroby, ale dobrostan biopsychospołeczny, to czy wcześniak może uchodzić za dziecko zdrowe, nawet jeśli nie cierpi na choroby współistniejące?

Idąc za definicją – nie, wcześniak nie jest dzieckiem zdrowym, przynajmniej na początku swojego życia, a czasem nawet przez długie lata. Warto o tym pamiętać, tak jak o tym, że następstwa wynikające z wcześniactwa mogą pozostać nawet do końca życia. Owszem, zdarzają się wcześniaki, dla których wcześniejsze przyjście na świat nie było szczególnie znaczące i nie pozostawiło żadnych następstw, ale nie jest ich wiele w porównaniu do wcześniaków, które mają powikłania zdrowotne. W Polsce bardzo niewiele jest dostępnych badań na ten temat, niewiele też jest prowadzonych. Warto pamiętać, że dziecko przychodzące na świat przedwcześnie wszystkie układy i narządy ma również niedojrzałe i niewątpliwie jest to czynnikiem ryzyka w walce o zdrowie, jego jakość, a czasem nawet o życie na początkowym etapie. Wcześniak utracił możliwość swojego rozwoju w najbardziej optymalnych do tego warunkach, jakim jest łono matki. Spośród 15 mln rodzących się każdego roku wcześniaków ok. 4 mln umiera przed ukończeniem 1. miesiąca życia. Umowną granicę przeżywalności obecnie stanowi wiek 22 tygodni życia wewnątrzłonowego. Ta umowność wynika z różnic w rozwoju i wpływu innych czynników na stan kliniczny płodu i noworodka. 

Utrzymywanie wcześniaka przy życiu zazwyczaj wymaga stosowania inwazyjnych i bardzo wyrafinowanych metod leczenia, które głównie polegają na próbie utworzenia warunków optymalnie zbliżonych do wnętrza macicy oraz podtrzymywaniu czy wręcz częściowym zastępowaniu funkcji ważnych dla życia narządów.