Wpływ czynników rodzinnych na występowanie otyłości u dzieci

W ostatnich latach podkreśla się istotną rolę uwarunkowań społeczno-ekonomicznych w kształtowaniu ryzyka wystąpienia nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży. Według Światowej Organizacji Zdrowia (World Health Organization, WHO) nadwaga i otyłość wśród dzieci i młodzieży są wynikiem ekspozycji na niesprzyjające czynniki środowiskowe i społeczne (tzw. środowisko sprzyjające otyłości, obesogenic environment) oraz skutkiem nieprawidłowej odpowiedzi behawioralnej i biologicznej na te czynniki.

Czynników behawioralnych bezpośrednio przyczyniających się do wzrostu masy ciała nie sposób analizować w oderwaniu od szerokiego kontekstu uwarunkowań społecznych, które są tłem kształtowania zachowań i nawyków. Problem nadwagi i otyłości nie pozostaje jedynie zaburzeniem wieku rozwojowego. Szacuje się, że 57,3% dzieci, które są otyłe w okresie od 2. do 19. rż., pozostanie otyłe w wieku 35 lat. Do czynników środowiskowych zaliczyć należy czynniki rodzinne, społeczne, ekologiczne czy kulturowe. Czynniki środowiskowe można rozpatrywać w skali mikro (rodzina, sąsiedztwo, miejsce zamieszkania, szkoła) oraz makro (system ochrony zdrowia, edukacja, polityka zdrowotna). 

W mikroskali środowiskiem w największym stopniu kształtującym postawy zdrowotne dziecka jest rodzina. Nadwaga i otyłość występująca u rodziców istotnie zwiększają ryzyko wystąpienia tych zaburzeń u dziecka. Pewną rolę odgrywają skłonności genetyczne, natomiast za zdecydowaną większość przypadków nadmiernej masy ciała dzieci i rodziców odpowiadają rodzinne nawyki żywieniowe oraz styl życia.